Expositie Ontmoet Rosa Luxemburg verlengd!

01 August 2024 - 16:41

De expositie Ontmoet Rosa Luxemburg, te zien bij het IISG, is wegens groot succes verlengd! De werken van twaalf kunstenaars van het PhArt collectief zijn tot 30 augustus in de publieksruimtes van het IISG te bezichtigen. Het kunstenaarscollectief maakt in wisselende samenstelling werk voor tentoonstellingen rond het leven en werk van een belangrijke denker of filosoof. In de huidige expositie staat het veelbewogen leven van socialist, communist en revolutionair Rosa Luxemburg (1871-1919) centraal. Luxemburg speelde eind 19e eeuw, begin 20ste eeuw een vooraanstaande rol in de internationale arbeidersbeweging. In haar politieke geschriften bouwde ze voort op de theorieën van Karl Marx en maakte ze heldere analyses van de aard en de ontwikkeling van het kapitalisme.

Hoewel haar familie niet politiek actief was, raakte de van oorsprong Poolse Luxemburg al jong betrokken bij socialistische bewegingen. Eerst in Polen, later in Zwitserland en uiteindelijk in Duitsland waar ze in 1898 naartoe verhuisde. Vanaf 1898 was ze actief bij de SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands) als een felle criticus van revisionisme en als woordvoerder voor de revolutionaire linkse vleugel.  Luxemburg becommentarieerde de sociaaldemocratische en politieke problemen in Duitsland in vele krantenartikelen en toespraken.

Door haar uitgesproken mening, is ze verschillende keren tot langere en kortere gevangenisstraffen veroordeeld. Ze was een fel tegenstander van de oorlog en voor het internationalisme. In verschillende periodes van gevangenschap schreef ze pamfletten zoals Die Krisis der Sozialdemokratie, geschreven onder het pseudoniem "Junius" in de vrouwengevangenis in Berlijn in 1915-1916. Toen ze in na een korte periode van vrijheid op 10 juli 1916 weer in de gevangenis terechtkwam, dit keer om “veiligheidsredenen”,  maakte Luxemburg naam als het leidende theoretische hoofd van de revolutionaire vleugel van de anti-oorlogsbeweging met bijdragen aan eerst de Liebknecht Groep, later de Internationale Groep en tenslotte de Spartakusbund, opgericht samen met o.a. Karl Liebknecht.

Naast haar politieke werk interesseerde Luxemburg zich in de gevangenis voor plantkunde, een onderwerp waar zij zich tijdens haar studententijd ook aan wijdde. Fotografische reproducties van het herbarium dat zij in de gevangenis samenstelde, zijn in de collectie van het IISG terug te vinden. Vanuit de gevangenis schreef Luxemburg een grote hoeveelheid brieven aan vrienden en kameraden, een deel van deze correspondenties is ook in de collectie van het IISG terug te vinden. De brieven en kaarten getuigen van haar brede interesse, geestkracht, onverzettelijkheid. Na haar vrijlating op 9 november 1918, keerde Luxemburg direct terug naar Berlijn. In december vormde ze samen met Liebknecht de Spartakusbund om tot de Kommunistische Partei Deutschlands (KPD). Tijdens de Spartakus-opstand in januari 1919 werden Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht opgepakt en later vermoord door anti-communistische Freikorpsen.

De brieven van Luxemburg, haar herbarium, haar uitgesproken politieke ideeën en haar vrijheid en gevangenschap zijn terug te vinden in de werken in de expositie. Recent is de expositie uitgebreid met een indrukwekkend collectief kunstwerk, gemaakt tijdens een bijeenkomst waar de vraag: "Wat is vrijheid?" centraal stond.

Kom vóór 30 augustus (nog een keer) langs om de expositie te bekijken en de brieven en documenten van Rosa Luxemburg in onze collectie te raadplegen.

Allard Boterenbrood heeft heeft een bijzonder gewild affiche voor de expositie ontworpen. Wil jij dit ontwerp ook aan de muur hangen? Het is te koop! Stuur een e-mail naar communicatie@iisg.nl als je geïnteresseerd bent.

Poster Rosa Luxemburg 2024
Ontwerp: Allard Boterenbrood