In Memoriam: Bert Schijf (1945-2025)
Gisteren bereikte ons het bericht dat Huibert Schijf in de nacht van 11 op 12 mei is overleden. Bert werd 79 jaar. Hij was al jaren bekend op het IISG, eerst als onderzoeker vanuit de Universiteit van Amsterdam waar hij werkte als universitair docent bij de Faculteit der Politieke en Sociaal-Culturele Wetenschappen, later, na zijn pensionering, als vrijwilliger bij de HSN (Historische Steekproef Nederland) op het IISG.
Hij kwam bij ons in oktober 2011 en hield zich vooral bezig met het volgen van de levenslopen van Amsterdamse steekproefpersonen uit de geboorteperiode 1830-1865. Hij ging door totdat hij in het voorjaar van 2024 te horen kreeg dat hij ongeneeslijk ziek was. Alles bij elkaar heeft hij ongeveer 2500 personen verzameld. Een geweldige prestatie voor iemand die maar voor één dag in de week aan de HSN was verbonden. Maar Bert wist alles van het Amsterdamse bevolkingsregister en heeft ook menige nog liggende ‘cold case’ op weten te sporen en te completeren.
De kennis van het bevolkingsregister had hij in eerste instantie opgedaan bij zijn onderzoek naar de Amsterdamse elite, waarover hij ook talloze keren heeft gepubliceerd. In 1993 promoveerde hij op het onderwerp Netwerken van een financieel-economische elite: personele verbindingen in het Nederlandse bedrijfsleven aan het eind van de negentiende eeuw. Dit onderzoek naar elites liet hem niet meer los en hij publiceerde zeker een vijftigtal artikelen en boekhoofdstukken, zowel alleen als met collega’s als Jaap Dronkers. En niet alleen de elite van Amsterdam. Hij ontwikkelde zich als deskundige op het gebied van de Amsterdams Joodse bevolking en publiceerde onder andere over de leden van de ANDB (Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond). Zijn elite-onderzoek was ook sterk vergelijkend, zo vergeleek hij de koopmanselites van Amsterdam en Rotterdam en de Joodse elites van Amsterdam en Wenen. Hij onderzocht de internationale netwerken van Joodse bankiersfamilies in Amsterdam, maar redigeerde ook, samen met Edward van Voolen, de catalogus Gedurfd Verzamelen over drie visionaire Joodse kunstverzamelaars. Bert heeft zijn kennis en data over dit onderwerp met veel toewijding gedeeld met andere, vaak jonge, onderzoekers.
Bert was een regelmatig terugkerende recensent bij TSEG - The Low Countries Journal of Social and Economic History op het gebied van elite-studies en jarenlang redacteur van het tijdschrift Mens en Maatschappij.
Voor een overzicht van zijn publicaties, zie Research Gate.
