Migratiegeschiedenis collectiegids
De geschiedenis van migranten, (arbeids)migratie en migrantenorganisaties is in de afgelopen jaren voor het IISG, dat zich met de geschiedenis van arbeid bezig houdt, een belangrijk onderzoeksgebied geworden.
De meeste mensen migreren immers omdat ze elders werk hopen te vinden, of omdat hun werkgever ze naar een ander deel van de wereld stuurt (van soldaten tot expats). Verder hebben al die migranten allerlei arbeidsverhoudingen: van slaaf, tot diplomaat en alle gradaties die daar tussen in zitten.
Hoe die arbeidsverhoudingen, en de nauw daaraan gekoppelde sociale ongelijkheid, zich ontwikkelen, hangt sterk af van het type migratie. Het IISG is bezig een methode te ontwikkelen om op een systematische en uniforme manier wereldwijd migraties te meten en systematischer na te denken over de relatie tussen arbeidsrelaties en migratie. Die methode heet Cross Cultural Migration Rate, CCMR.
In de collecties van het IISG, ook die van al wat ouder datum, zijn veel aanknopingspunten voor het onderzoek naar migratiegeschiedenis te vinden. Niet alleen in archieven van migranten en hun organisaties, maar ook in archieven met een breed spectrum, zoals de Labour and Socialist International of de International Confederation of Free Trade Unions (ICFTU) zitten dossiers over migranten van alle mogelijke nationaliteiten. Het oudste migrantenarchief van het zuiverste water op het IISG is waarschijnlijk dat van de Doechoboren, Russische vredesactivisten die eind 19de eeuw naar Canada emigreerden.
Verreweg de meeste archieven van migrantenorganisaties wortelen in Nederlandse bodem en het materiaal is dan ook voor een groot deel Nederlandstalig. De archieven van Turkse organisaties in vestigingsland Nederland nemen hier de belangrijkste plaats in. Deze sluiten aan bij de vele imposante Turkse en Koerdische collecties in het IISG.
Daarnaast herbergt het Instituut verschillende initiatieven van derden op het gebied van de Nederlandse migratiegeschiedenis:
Het Historisch Beeldarchief Migranten verzamelt en digitaliseert beeldmateriaal uit particuliere collecties van migranten.
- Het Centrum voor de Geschiedenis van Migranten stimuleert onderzoek, onder meer door het presenteren van bronnen op een portalwebsite vijfeeuwenmigratie.nl, die door het IISG gebouwd is.
- De database Postkoloniale Migrantenorganisaties in Nederland maakt 2600 organisaties, opgericht door migranten uit de voormalige Nederlandse koloniën, on line doorzoekbaar.