Adopteer geschiedenis - Keuzelijst

Boeken

• Samuel Coronel. De gezondheidsleer toegepast op de fabrieksnijverheid. Een handboek voor industriëlen, genees- en staathuishoudkundigen. - 1861. IISG-signatuur: N 1631/10 (externe link)

De Gezondheidsleer van sociaal medicus Samuel Coronel (1827-1892) is een van de oudste Nederlandse teksten over bedrijfsgezondheid. Het boek bestrijkt een breed terrein: beroepsziekten, woningtoestanden, kwaliteit van levensmiddelen, ziekenfondsen, kinderarbeid en hygiëne van de fabrieken. Als een der eersten zag Coronel de gezondheidstoestand van de arbeidende klasse als een sociaal-medisch probleem met een geheel eigen karakter. Om belangrijke werken zoals Coronel's Gezondheidsleer voor volgende generaties te kunnen behouden, is goede conservering en waar nodig restauratie noodzakelijk.

Nederland: volksgezondheid; sociale geneeskunde; beroepsziekten

• Louis Heijermans. Handleiding tot de kennis der beroepsziekten. - 1908. IISG-signatuur: N 1631/1 (externe link)

Het magnum opus van sociaal-democraat en sociaal medicus Louis Heijermans (1873-1938), de tweedelige Handleiding tot de kennis der beroepsziekten (Rotterdam 1908), was 'het resultaat van zijn in de voorafgaande jaren in fabrieken en werkplaatsen in den lande verrichte onderzoeken'. Bijzonder waardevol zijn de 160 door hemzelf vervaardigde foto's van ziektebeelden, maar ook van arbeidssituaties. Het boek bood een voortreffelijk overzicht van de beroepsziekten in Nederland, werd terstond als standaardwerk erkend en bleef dat gedurende de eerste helft van de twintigste eeuw. Om belangrijke werken zoals Heijermans Handleiding tot de kennis der beroepsziekten voor volgende generaties te kunnen behouden, is goede conservering en waar nodig restauratie noodzakelijk.

Nederland: volksgezondheid; sociale geneeskunde; beroepsziekten

• Huisindustrie in Nederland. Loon- en arbeidsverhoudingen. Catalogus der voorwerpen, aanwezig op de Nederlandsche tentoonstelling van huisindustrie te Amsterdam, samengest. vanwege de Commissie van Enquête [Met een voorwoord van N.W. Posthumus] - 1909. IISG-signatuur: N 1107/32 fol (externe link).

In 1906 werd de Vereeniging voor de Nederlandsche Tentoonstelling van Huisindustrie; opgericht met als doel de aandacht te vestigen op de slechte toestanden in de huisindustrie. Hiertoe organiseerde de vereniging in 1909 een tentoonstelling en een congres te Amsterdam en een enquete in het hele land, als onderdeel van een internationale campagne voor onderzoek naar de huisindustrie. Rond deze tentoonstelling bestaan verschillende foto- en prentenverzamelingen. Gezien de relevantie van het onderwerp voor het IISG en de betrokkenheid van onze oprichter Nicolaas W. Posthumus (1880-1960) zou het interessant zijn met behulp van de verschillende documenten in onze collecties deze tentoonstelling (virtueel) te reconstrueren.

Nederland: sociale omstandigheden; arbeid

• Nicolaas W. Posthumus. De geschiedenis van de Leidsche Lakenindustrie. - 1908. IISG-signatuur: N 1004/16-18 (externe link)

Het standaardwerk van onze oprichter, economisch-sociaal historicus Nicolaas W. Posthumus (1880-1960). Een rijke en volumineuze studie die ons op nauwelijks te evenaren manier inzicht geeft in de geschiedenis van de belangrijkste Nederlandse nijverheidstak uit de vroeg-moderne tijd. Het werk behoeft conservering en enige lichte restauraties.

Nederland: sociale geschiedenis; 16de eeuw; gilden; lakenindustrie

• Gerrard Winstanley. The new law of righteousnes, budding forth, in restoring the whole creation from the bondage of the curse. Or A glimpse of the new heaven, and new earth, wherein dwels righteousnes, [...] - 1649. IISG-signatuur: E 550/15 O.K. (externe link)

De oorsprongen van het communisme zijn vaak teruggevonden in de radicale stromingen uit de Engelse Revolutie, in het bijzonder in de rangen van de Diggers ('gravers'), zo genoemd door hun ingebruikname van gemeenschappelijke gronden. Gerrard Winstanley (1609-1676) werd hun woordvoerder. Zijn New Law of Righteousness steunt op de Bijbelse tekst: "En allen, die geloofden, waren bijeen, en hadden alle dingen gemeen; En zij verkochten hun goederen en have, en verdeelden dezelve aan allen, naar dat elk van node had." (Handelingen, 2: 44-45). Om belangrijke werken zoals Winstanleys New Law of Righteousness voor volgende generaties te kunnen behouden, is goede conservering en waar nodig restauratie noodzakelijk.

Groot-Britannië: Diggers; communisme

Tijdschriften, kranten, pamfletten, prenten

• Bulletin van het M.L.L.-Front. IISG-signatuur: ZK 54277 (externe link)

Het Marx-Lenin-Luxemburg-Front was een verzetsbeweging die enkele maanden na de Duitse bezetting in mei 1940 werd opgericht door onder andere de politicus en internationaal invloedrijke marxist Henk Sneevliet (1883-1942). Samen met de opvolger Spartacus behoort deze illegale krant van Sneevliet tot twee van de weinige principieel internationalistische verzetskranten in Nederland. In de tweede wereldoorlog gebruikt papier, en zeker dat van illegale kranten, was van slechte kwaliteit. Conservering van deze zeldzame krantenedities is dringend gewenst.

Nederland: verzetskrant

• Walter Crane. Solidarity of Labour. IISG-signatuur: BG D24/897 (externe link)

Een beroemde prent van de Engelse kunstenaar en boekillustrator Walter Crane (1845-1915). Vanaf de jaren 1880 was Crane verbonden met de socialistische beweging en stelde hij zich ten doel kunst en cultuur te verspreiden onder alle sociale bevolkingsklassen. Deze versie is gedrukt op de voorpagina van Volksrecht: Sozialdemokratisches Tagblatt. Papier (en vooral krantenpapier) uit de tweede helft van de negentiende eeuw is van een slechte kwaliteit. Aan de afbeelding is al te zien dat restauratie dringend gewenst is.

Zwitserland: Walter Crane; prent

• Hitweek. IISG-signatuur: ZF 30430

Tussen september 1965 en april 1969 groeide het Nederlandse undergroundweekblad Hitweek uit van een 'gewoon' muziekblad tot het lijfblad van de moderne alternatieve jeugd. Het tijdschrift had geen professionele redactie, maar deed onder het (democratische) motto 'dit is jullie krant, schrijf 'm vol' een succesvol beroep op haar lezers om kopij. Door veel ouderen werd Hitweek beschouwd als het tijdschrift voor 'langharig werkschuw tuig'. Het blad verwierf in zijn korte bestaan een ware cultstatus. Gezien de kwaliteit van het gebruikte papier en de gebruiksstaat is conservering van dit bijzondere tijdschrift dringend gewenst.

Nederland: muziek; jeugdcultuur

• Muurkrant. Bezetting van de Katholieke Hogeschool Tilburg in 1969 - Collectie W. Boerboom. IISG-signatuur: BG M1/811 (externe link)

Een zeldzaam document van een belangrijke vroege Nederlandse studentenvereniging, dat helaas in slechte conditie verkeert. Om dit document te behouden is restauratie dringend gewenst.

Nederland: Tilburg; hoger onderwijs; bezettingen

• Spartacus. IISG-signatuur: ZK 17450

Het Marx-Lenin-Luxemburg-Front was een verzetsbeweging die enkele maanden na de Duitse bezetting in mei 1940 werd opgericht door onder andere de politicus en internationaal invloedrijke marxist Henk Sneevliet (1883-1942). Samen met de voorganger Bulletin van het M.L.L.-Front behoort deze illegale krant van Sneevliet tot twee van de weinige principieel internationalistische verzetskranten in Nederland In de tweede wereldoorlog gebruikt papier, en zeker dat van illegale kranten, was van slechte kwaliteit. Conservering van deze zeldzame krantenedities is dringend gewenst.

Nederland: verzetskrant

Archieven

• Asian Center for the Progress of Peoples (Hong Kong). Archief 1982-1996. Omvang 24 m.

Het ACPP is een onafhankelijke organisatie die zich richt op de bevordering van recht en vrede in Azië. Hier leest u meer over dit archief (in het Engels) (externe link). Van dit archief is slechts een summiere inhoudsopgave beschikbaar. Een gedegen inventaris en ordening van dit archief is daarom gewenst.

Azië: organisatie; mensenrechten

• Brouwer, Marten. Archief 1950-1999. Omvang 12,12 m.

Politiek psycholoog Marten Brouwer (1929-2001) was voorstander van universitaire democratisering en hoofdrolspeler in de affaire-Daudt (collega-hoogleraar Hans Daudt was tegenstander van deze democratisering). Brouwer was kenner van de Friese taal- en letterkunde en oprichter van Quatrebras, een tussen 1953 en 1968 verschenen Friestalig literair tijdschrift. Hier leest u meer over dit archief (externe link). Ook van dit archief bestaat nog geen inventaris, waardoor de toegang tot het archief voor onderzoek belemmerd wordt.

Nederland; personen; sociale psychologie

• Bruyard, Pierre en Charles-Jean-Baptiste. Parijs. Archief 1571-1831. 1300 stukken.

Lees hier meer over dit archief. De collectie heeft lange tijd opgeslagen gelegen in een Frans kasteel en daarbij nogal wat vochtschade opgelopen. Al eerder werden de fraaie tableaux met de handelsbalansen gerestaureerd. Voor Adopteer een stuk geschiedenis vragen wij aandacht de kaarten en schetsen in het onderdeel betreffende de Inspection des Manufactures (vanaf no. 295) die dringend conservering en restauratie behoeven.

Frankrijk; handel; textielindustrie

• Nederlandse Vrouwenbeweging. Archief ca. 1946-2001. Omvang 16,5 m.

De Nederlandse Vrouwenbeweging is in 1946 opgericht met het doel om door middel van een brede vrouwenbeweging te werken aan democratisering van de maatschappij, de herleving van het fascisme onmogelijk te maken en te bouwen aan een blijvende vrede. In 2002 is de beweging opgeheven. Hier leest u meer over dit archief (externe link). Om dit archief beter toegankelijk te maken voor onderzoek is verdere inventarisatie en ordening dringend gewenst.

Nederland; organisaties; communisme; vrouwen

• Ravesteyn, Willem van. Archief 1897-1970 (1995-1999). Omvang 8,22 m.

Willem van Ravesteyn (1876-1970) was een socialistisch, later communistisch politicus en schrijver en lid van de Tweede Kamer. Hier leest u meer over dit archief (externe link). De enige toegang tot dit archief bestaat uit een voorlopige lijst en een kaartsysteem met daarvan gemaakte deellijsten. Verdere inventatisatie en ordening, nodig om onderzoekers een goede toegang tot dit archief te kunnen bieden, is zeer gewenst.

Nederland; personen; communisme

• Riemens, Johan W.E. Archief 1945-1998. Omvang 8,25 m.

Johan Riemens (1918-2004) was secretaris van de Vereniging Nederland-Indonesië en redacteur van weekblad De Brug en van De Derde Weg, tijdschrift van de gelijknamige vredesbeweging. Hier leest u meer over dit archief (externe link). Ook van dit archief beschikt het IISG slechts over een voorlopige plaatsingslijst. Om onderzoekers een goede toegang tot dit archief te kunnen bieden, is verdere inventarisatie en ordening zeer gewenst.

Nederland; personen; vredesbeweging

• Sozialistische Monatshefte. Archief 1897-1911. Omvang 3,5 m.

De correspondentie van Joseph Bloch (1871-1936), redacteur van de Sozialistische Monatshefte. Hier leest u meer over dit archief (externe link). Om dit archief toegankelijk te maken voor onderzoek is verdere inventarisatie zeer gewenst.

Duitsland; organisaties; sociaal-democratie

Objecten

• Tom Küsters. Maquette van het slagveld bij Dien Bien Phu. IISG-signatuur: BG X1/57 

Een maquette van het slagveld bij Dien Bien Phu (1954), waar Fransen de strijd om de hegemonie verloren waarna de de facto verdeling sinds 1945 van Vietnam in twee afzonderlijke staten: Noord- en Zuid-Vietnam, geformaliseerd werd. De maker van de maquette, Tom K&uusters, verzamelde zelf in Vietnam uit de eerste hand documentatie over de slag. Dat maakt deze maquette (en het bijbehorende documentatiemateriaal) bijzonder. De maquette is helaas beschadigd en behoeft reconstructie en restauratie.

Vietnam: Slag bij Dien Bien Phu

Voor meer informatie over Adopteer geschiedenis of over de werken en collecties in bovenstaande keuzelijst, en de kosten die aan de verschillende projecten verbonden zijn, kunt u contact opnemen met vrienden@iisg.nl