Jenny Marx: Brieven en Biografie
Jenny was niet alleen zijn echtgenote en de moeder van hun zeven kinderen, maar ook de impresario en secretaris van Marx en Engels. Ook nam ze deel aan hun politieke activiteiten.
Het brieven-deel bevat 329 niet al te zwaar geannoteerde brieven van en aan Jenny, waarvan er 100 niet eerder werden gepubliceerd. Het boek is op zich al een monument voor de briefcultuur uit die tijd. ‘Dankzij’ het feit dat hun wegen zich soms scheidden, zijn er ook brieven tussen de echtelieden ( 25 brieven van Jenny aan Karl en 12 van Karl aan Jenny). Daaruit spreekt veel liefde voor de kinderen en voor elkaar.
Het ging de Marxen bepaald niet voor de wind. Vier van hun zeven kinderen stierven op jonge of zeer jonge leeftijd, andere waren ziekelijk. Financiële nood was in hun huishouden bepaald geen onbekende, waardoor ze zich gedwongen zagen hun vrienden en verwanten om ondersteuning te vragen. Misschien ook daarom waren Jenny's brieven aan Engels, wiens beurs vaak werd aangesproken, afstandelijk en respectvol .
In haar brieven aan Karl blijkt Jenny nogal grof in de mond in haar kwalificaties van mensen. Een Esel, das dicke Schwein en een Schuft passeren de revue.
De biografie, van de hand Angelika Limmroth, volgt de briefuitgave op de voet. Misschien niet helemaal nieuw – Jenny kreeg eerder biografische aandacht – maar toch smaakvol bij elkaar gezet zijn de familie-anekdotes. Zo kwam Heinrich Heine bijna iedere dag bij de Marxen over de vloer, las hun zijn gedichten voor en moest daarbij vaak huilen, waarbij Karl hem dan meteen verwees naar Jenny als troosteres. Maar Heine kon ook heel voortvarend zijn, bijvoorbeeld toen hij hun krijsende zieke baby Jennychen eigenhandig in bad stopte. En het had effect.
Voor deze uitgave is geput uit het Marx-Engels archief en het Jenny Longuet archief op het IISG.
