Collectiegidsen

De Akademiebibliotheek - voorheen onderdeel van de opgeheven Bibliotheek KNAW - bevat de in de negentiende eeuw verzamelde bibliotheekcollecties van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De verzameling omvat ongeveer 200.000 banden en is ontsloten via de catalogus.

Het IISG is de belangrijkste bewaarplaats van anarchistische documenten ter wereld. Een grote anarchisme-collectie behoorde tot de eerste aanwinsten van het Instituut in 1935: de boeken en archieven van Max Nettlau, bijgenaamd "Herodotus van de Anarchie".

In 2008 verwierf het IISG een omvangrijke collectie rond de anti-apartheidsbeweging en zuidelijk Afrika solidariteitscomités in Nederland.

Welke Aziatische collecties heeft het IISG? Een eerste antwoord op die vraag komt van de gids: The Asian Collections at the International Institute of Social History, onder redaktie van Emile Schwidder & Eef Vermeij (NIEUW 4e dr., 2012). Deze gids bevat korte beschrijvingen van alle collecties die voor een aanzienlijk deel materiaal m.b.t. Azië bevatten.

De Duitstalige collecties van het IISG beslaan de tijdlijn tussen de democratisch-revolutionaire beweging en vroege arbeidersorganisaties rond 1840 tot aan de protestbeweging in de BRD van de jaren '60 en '70 en de burgerinitiatieven in de DDR uit de jaren '80. De impact van de archieven van Duitse socialistische theoretici overstijgt iedere nationale grens.

De collectie-Frankrijk behoort tot de grotere landen-verzamelingen van het IISG. De collectie is opgebouwd vanuit het revolutionaire gedachtegoed in de tweede helft van de achttiende eeuw.

Internationale organisaties nemen binnen de collecties van het IISG een belangrijke plaats in. De opkomst van de vroege arbeidersorganisaties hield rechtstreeks verband met arbeidsmigratie, zowel binnen Europa als wereldwijd. De arbeidersbeweging poogde de internationale solidariteit te voeden via socialisme en vakorganisatie.

Latijns Amerika, regio vol legendarische revoluties en revolutionaire bewegingen, leek voorbestemd om een belangrijk verzamelgebied voor het IISG te worden.

De geschiedenis van migranten, (arbeids)migratie en migrantenorganisaties is in de afgelopen jaren voor het IISG, dat zich met de geschiedenis van arbeid bezig houdt, een belangrijk onderzoeksgebied geworden. De meeste mensen migreren immers omdat ze elders werk hopen te vinden, of omdat hun werkgever ze naar een ander deel van de wereld stuurt (van soldaten tot expats).

Het zwaartepunt van de Nederlandse verzamelingen ligt van oudsher bij socialisme en arbeidersbeweging in de 19de en 20ste eeuw. Sinds de jaren '70 van de vorige eeuw heeft de sociale beweging zich verbreed met acties rond milieu, mensenrechten, kraken en dergelijke. Ook de nalatenschap van deze nieuwere sociale bewegingen is op het IISG te vinden.

In het spectrum van archieven en collecties van het IISG neemt de anti-oorlogs-beweging een grote plaats in. De massale aanwezigheid van archieven van de vredesbeweging is eenvoudig te verklaren vanuit de talrijke dwarsverbanden die van oudsher tussen linkse groeperingen, actie-comité's en de vredesbeweging bestonden.

Het zwaartepunt van de Russische en Oost-Europese verzamelingen van het IISG ligt bij Rusland en de voormalige USSR. Daarnaast heeft de collectievorming zich uitgebreid over de meeste Oost-Europese landen die na 1945 communistisch werden. Met name voormalig Tsjechoslowakije en Polen zijn daarbij goed vertegenwoordigd, en in mindere mate de Balkan.

De 'Wet op de Historische Herinnering van Spanje' (Ley de la Memoria Histórica de España) van oktober 2007 heeft het onderzoek naar de Spaanse Burgeroorlog een geweldige stimulans gegeven.

Ter gelegenheid van de 150ste geboortedag van de dichter en politicus Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) heeft het IISG een digitaal documentatie centrum geopend.

De Turkije desk heeft zich sinds zijn oprichting in 1987 ontwikkeld tot een van de belangrijkste centra in de wereld voor de bestudering van het moderne Turkije.

De Britse sociale geschiedschrijving beslaat zo'n zeven eeuwen, van de boeren-protesten en enclosurebeweging in de middeleeuwen tot de mijnstaking van 1984 en de vredesbeweging van nu. Onderwerpen als de Industriële Revolutie, de Chartisten en de arbeidersbeweging in zijn politieke, economische en sociale context laten zich op het IISG zowel via primaire bronnen als secundaire literatuur bestuderen.

Deze Vrouwen en Arbeid Collectiegids biedt informatie over de geschiedenis van werkende vrouwen wereldwijd.

Het IISG heeft een unieke en veelzijdige verzameling Jiddisch materiaal, bestaande uit boeken, brochures, tijdschriften en pamfletten van de vroege Joodse socialistische en anarchistische beweging in Oost- en West-Europa.